نوروتراپی چیست و چگونه به بهبود تمرکز و عملکرد مغز کمک می کند؟ نوروتراپی در کاهش استرس، مدیریت اضطراب و وحشت، بهبود خلق و خو، ایجاد انعطاف پذیری عاطفی، بهبود توجه، تمرکز و سایر جنبه های عملکرد اجرایی، بهبود عملکرد شناختی و یادگیری، تقویت انگیزه و انرژی، یادگیری مدیریت شهوت، از بین بردن عادت های بد و اعتیاد نقش دارد.

نوروتراپی

نوروتراپی (عصب درمانی) رویکردی موثر برای درمان مشکلاتی مانند اضطراب، افسردگی، مه مغز و خستگی است که با ایجاد تغییر در وضعیت مغز صورت می گیرد.

نوروتراپی شامل نوروفیدبک و بیوفیدبک می شود که هدف آن ها بازآموزی مغز، ایجاد مهارت های جدید، افزایش آمادگی و عملکرد مغز از طریق تمرین است.

نوروتراپی همچنین استفاده از تکنیک های تحریک مغزی مانند تحریک الکتریکی مستقیم مغز از روي جمجمه (tDCS)، تحریک دیداری-شنیداری (AVE یا AVS) و تحریک الکتریکی جمجمه (CES) را پوشش می دهد.

نوروتراپی چیست و چگونه عملکرد مغز را بهبود می بخشد؟

نوروتراپی چیست؟

نوروتراپی یا عصب درمانی مبتنی بر تاثیر نحوه تفکرات و احساسات ما در عملکرد فیزیولوژیکی مخصوصاً در مغز و سیستم عصبی است. مشکلاتی مانند افسردگی و اضطراب هنگامی رخ می دهند که مغز در حالت ها و الگوهای ناسازگار قرار می گیرد.

اغلب الگوهای غیر مفید به نوعی آموخته می شوند. به عنوان مثال فرد شرطی می شود که هنگام سوار شدن به قطار یا اتوبوس شلوغ، دچار اضطراب و دلهره شود. 

عصب درمانی فرصت دوباره ای را برای یادگیری ایجاد می کند. در طول درمان مسیرهای مغزی جدیدی ایجاد می شوند.

از آنجا که نوروتراپی با یادگیری ارتباط دارد، تغییراتی که ایجاد می کند پایدار و به طور کلی ایمن است.

کاربردها و فوآید نوروتراپی

نوروتراپی با هدف بهبود عملکرد مغز انجام می شود. فواید این درمان شامل موارد زیر می شود:

  • تسکین استرس و مدیریت اضطراب
  • فوبیا و ترس
  • بهبود خلق و خو و ایجاد انعطاف پذیری عاطفی
  • بهبود توجه، تمرکز و سایر جنبه های عملکرد اجرایی
  • بهبود عملکرد شناختی و یادگیری
  • تقویت انگیزه
  • افزایش انرژی در انجام کارها
  • یادگیری مهارت مدیریت شهوت
  • از بین بردن عادت های بد
  • اعتیاد

نوروتراپی چیست و چگونه عملکرد مغز را بهبود می بخشد؟

نوروتراپی چگونه کار می کند؟

استراتژی نوروتراپی تحریک و تغییر نوروپلاستیک است، یعنی نورتراپی باعث تغییر در ساختار و یا عملکرد سلول های مغز می شود.

به طور معمول تغییر نوروپلاستیک به معنی "سیم کشی مجدد" سلول های عصبی است.

این تغییر را می توان به صورت داخلی یا خارجی هدایت کرد (یعنی محرک می تواند درون خود مغز باشد یا از برخی محرک های خارج از مغز ناشی شود).

راه بهبودي مغز

روانپزشک و محقق نورمن دويج در كتاب اخير خود در زمینه "راه های بهبود مغز" پنج عنصر را برای درمان نوروپلاستيک نام برده است (لازم نيست كه همه ی آن ها در تمامی موارد وجود داشته باشند):

1. عمومی سلول درمانی

در موارد آسیب مغزی (به عنوان مثال مسمومیت با فلزات سنگین) اولین چیزی که باید اتفاق بیفتد بازیابی عملکرد کلی سلول های عصبی و سلول گلیا (سلول های پشتیبانی کننده در مغز) است.

2. تحریک عصبی

دکتر دويجز در بخشی از کتاب خود بیان می کند که براي احياي مدارهاي مغزي که غیرفعال شده اند به حضور محرک نیاز است. 

وی چندین مثال، از جمله نور لیزر با شدت کم (لیزر نرم یا سرد) و تفکر و رفتارهای عمدی (تغییر نوروپلاستیک داخلی) را در کتاب خود آورده است.

3. مدولاسیون عصبی

مغز می تواند عملکرد خود را تعدیل، تحریک و مهار کند.

دکتر دويجز اين امر را به عنوان درمانی برای رهایی از ذهن آشفته و بهبود مغز می داند. 

4. آرامش عصبی شناختی

خواب کافی برای بهبودی مغز بسیار مهم است - در طول خواب عمیق است که مغز تحت نوعی فرایند پاکسازی سلولی قرار می گیرد.

5. تمایز عصبی و یادگیری

مغز بهبود یافته، اکنون در موقعیتی قرار دارد که می تواند عملکردهای از دست رفته را دوباره به دست آورد. همانطور که دکتر دویج در اولین کتاب خود "مغز خود را تغییر می دهد" بیان کرد، هر فرآیند یادگیری شامل تغییر نوروپلاستیک می شود.

نوروتراپی چیست و چگونه عملکرد مغز را بهبود می بخشد؟

انواع نوروتراپی

نوروپلاستیک عصبی می تواند داخلی یا خارجی باشد. این بدان معناست که به طور کلی دو نوع نوروتراپی وجود دارد:

  • نوروتراپی مبتنی بر یادگیری و آموزش (یعنی تغییرات نوروپلاستیک داخلی مغز). بیوفیدبک و نوروفیدبک راه هایی برای انجام این کار هستند. این روش ها ممکن است شامل افزایش مهارت و "توانمندی کارکردی مغز" از طریق تمرین باشد. در کتاب پنج عنصر بهبودی نوروپلاستیک دکتر دویج، این نوع نوروتراپی عمدتاً مربوط به مرحله 5 یعنی مرحله تمایز عصبی و یادگیری است، اما با کمک مدولاسیون عصبی و آرامش عصبی شناختی انجام می شود.
  • نوروتراپی مبتنی بر تحریک مغز (یعنی نوروپلاستیک ناشی از بخش خارجی مغز). واضح است که در طرح دکتر دویج، تحریک عصبی درمان غالب است - اما این بدان معنا نیست که سایر عناصر در این امر دخیل نیستند.

ساختار نوروتراپی

از نظر پزشکی تحریک مغزی، مغز را از الگو یا حالت عادی خود خارج می کند و سپس تمایل طبیعی مغز برای تنظیم تعادل یا حتی ترمیم خود را تحریک می کند. به عبارت دیگر این اتفاق یک نوع شبیه سازی است که در آن محرک تنش زا باعث بهبود طبیعی مغز می شود.

این روند ممکن است همانند سایر تمرینات باشد - به عنوان مثال اگر به باشگاه بروید و وزنه بزنید، به عضلات فشار وارد می شود و آسیب جزئی می بینید. در ساعات و روزهای بعد، ماهیچه ها دوباره بهبود می یابند، و تقویت می شوند (به خصوص اگر ورزش را تکرار کنید).

اگر این مکانیسم واقعی باشد، می تواند نتیجه گرفت که تحریک های مختلف دارای فرآیند مشابه ای هستند.

اما اگر الکترودها به طریق "اشتباهی" تنظیم شوند، چه می کنید؟ آیا این کار می تواند صدمه ای به فرد وارد کند؟ حتی در صورتی که الکترودها به طریق اشتباهی تنطیم شوند باز هم درمان اثر مفیدی دارد، اما سرعت آن کندتر از روش "درست" است.

نوروتراپی چیست و چگونه عملکرد مغز را بهبود می بخشد؟

نمونه هایی از نوروتراپی

1. نوروفیدبک و بیوفیدبک

بیوفیدبک ابزاری برای آموزش است که فعالیت فیزیولوژیکی بدن را اندازه گیری می کند و سیگنال تغییر یافته را بی درنگ باز می گرداند تا فرصتی برای افزایش خودآگاهی و همچنین یادگیری مغز فراهم کند.

نوروفیدبک نوعی بیوفیدبک است که بر اساس اندازه گیری مستقیم فعالیت مغز مانند EEG ساخته شده است. 

بیوفیدبک و نوروفیدبک فرم های عصبی درمانی داخلی هستند، این جلسات آموزشی می توانند نوعی تحریک باشند که به نوعی مغز را تحت فشار قرار داده و باعث "بهبودی" شوند.


2. تحریک مغز

نوروتراپی مبتنی بر تحریک مغز، می تواند اشکال مختلفی داشته باشد. که در متن زیر به آن ها پرداخته شده است.

tDCS - تحریک جریان مستقیم بین جمجمه ای

tDCS شامل اعمال ولتاژ ثابت به پوست سر می شود، به طوری كه مغز را در نقاط تماس فعال می کند یا تحریک پذیری عصبی را افزایش می دهد. برای این کار به دو الکترود نیاز است که بین آن ها جریان الکتریکی وجود دارد. یک یا هر دو الکترود ها می توانند روی سر قرار بگیرد (دومی می تواند در نزدیکی سر باشد، مثلا روی شانه).

پزشک می تواند محل انتخاب الکترودها را انتخاب می کند بنابراین می تواند بخشی از مغز را فعال یا مهار می کند.

این فناوری بسیار ساده و کم هزینه است

به طور معمول در این فرایند چیزی در حدود ده جلسه ممکن است در طی چند هفته انجام شود.

تحقیقات اولیه در زمینه نتایج tDCS نتایج قابل توجهی داشته است- گرچه هنوز هم باید به عنوان یک درمان تجربی در نظر گرفته شود. 

به عنوان مثال، مطالعات نشان داده است که این فناوری به درمان افسردگی و اضطراب کمک می کند. 

تحریک دیداری_شنیداری(AVE)

تحریک دیداری-شنیداری (AVE) با استفاده از پالس های نور و صدا در فرکانس‌های مشخص به طور تدریجی و ایمن امواج مغزی را به سمت الگوهای مشخص هدایت می‌کند. 

شواهد نشان می دهد که AVE ممکن است در میزان انتقال دهنده های عصبی (به عنوان مثال سروتونین ، اندورفین) و همچنین در جریان خون داخل مغز تغییراتی ایجاد کند.

نوروتراپی چیست و چگونه عملکرد مغز را بهبود می بخشد؟

CES - تحریک الکتریکی جمجمه

تحریک الکتریکی جمجمه (CES) همانند tDCS عمل می کند. اما به جای استفاده از ولتاژ ثابت، از یک جریان متناوب یا پالسی استفاده می کند. الکترودها به طور معمول به لاله گوش متصل می شوند.

CES که برای اولین بار در اواخر دهه 1940 ایجاد شد، اکنون به عنوان یک درمان مبتنی بر شواهد کاملاً اثبات شده است. 

بیش از صد مورد مطالعه تحقیقاتی مستقل در مورد تاثیرات تحریک الکتریکی جمجه برای درمان اضطراب، استرس، افسردگی، سردرد و میگرن و بی خوابی انجام شده است. 

این تحقیقات نشان می دهد که CES به طور قابل توجهی سطح مواد شیمیایی مغز را مانند سروتونین ( که در مایع مغزی نخاعی اندازه گیری می شود) و اندورفین های بتا (که با لذت در ارتباط هستند) را افزایش می دهد.

مرکز نوروتراپی

هر چیزی که می تواند تأثیر مثبتی بر عملکرد مغز بگذارد، ممکن است به طور بالقوه نیز در صورت استفاده غلط یا در زمان اشتباه اثر مضر داشته باشد.

تاثیری که نوروتراپی بر مغز شما می گذارد تا حدودی به وضعیت مغز شما بستگی دارد. 

اگر مغز در حالت شکننده یا حساس قرار گرفتاه باشد عصب درمانی ممکن است پیامدهای منفی به همراه داشته باشد. بنابراین بهترین کار این است که از یک متخصص در این زمینه کمک بگیرید.

نوروتراپی چیست نورون

نوروتراپی در مرکز مشاوره ستاره

ما جلسات نوروتراپی را در مرکز مشاوره با جدید ترین روش های علمی انجام می دهیم و آن را به عنوان یک روش نوین، به مراجعین خود پیشنهاد می دهیم.

در نظر داشته باشید که نوروتراپی توسط بیمه خدمات درمانی و تأمين اجتماعی پوشش داده نمی شود ولی برخی از بیمه های تکمیلی آن را پوشش می دهند.


هم اکنون می توانید از طریق مرکز مشاوره ستاره و رزرو وقت از طریق شماره های 02122354282 و 02122247100 و به وسیله موبایل از طریق شماره های 09035673050 و 09108347597 با روش های درمانی نوین روانشناسی درمان خود را آغاز کرده و یا اگر روانشناس هستید در دوره های آموزشی ما شرکت کنید.