خودارضایی یا استمنا، یکی از روش های ارضای میل جنسی است که از طریق تحریک و برانگیختگی اندام های جنسی خود، (خود تحریکی از طریق لمس آلت در مردان و لمس کلیتوریس در زنان)، صورت می گیرد و فرد از این طریق می تواند ارگاسم و اوج لذت جنسی را تجربه کند. اعتیاد به خود ارضایی مشکلی است که در این مقاله به آن پرداخته می شود.

خودارضایی یک روش جنسی طبیعی و رایج در میان زنان و مردان است. 

آمار دقیقی از خودارضایی در ایران وجود ندارد، اما نتیجه تحقیقی در آمریکا نشان داده است که 95 درصد از مردان و 89 درصد از خانم ها در طول زندگی خود، خودارضایی می کنند.

اگرچه که در ایران به این مسئله به عنوان یک تابو و به عنوان یک عمل ناپسند نگاه می شود و به همین دلیل افراد به راحتی در مورد آن حرف نمی زنند و حتی ممکن است اگر در زندگی خود، خودارضایی را تجربه کرده باشند، آن را انکار کنند، اما عدم گزارش آن به این معنی نیست که این عمل در ایران آمار پایینی دارد. 

پیشنهاد مشاور: مشکلات شایع جنسی در مردان و زنان چیست؟

اگر استثنائات را در نظر نگیریم و بخواهیم در مورد عموم افراد صحبت کنیم، می توانیم ادعا کنیم که نیاز جنسی یک نیاز مشترک در بین همه افراد است و زمانی که فرد به دوران بلوغ می رسد و هورمون های جنسی در بدن فرد افزایش پیدا می کند، طبیعتا میل جنسی فرد نیز زیاد می شود و زمانی که فرد شرایط ارضای نیاز جنسی با شریک جنسی را نداشته باشد و احساس برانگیختگی جنسی بالایی داشته باشد، احتمال آن خیلی زیاد است که به خودارضایی روی بیاورد، به همین دلیل است که شیوع آن را نمی توانیم انکار کنیم و می توانیم آن را نوعی رفتار طبیعی جنسی تلقی کنیم که البته در کتاب راهنمای تشخیصی اختلالات روانی نیز، طبیعی بودن آن تایید شده است.

دیدگاه های مربوط به خودارضایی

در ارتباط با خودارضایی نظرات مختلفی وجود دارد و در فرهنگ ها و ادیان مختلف، دیدگاه هایی که در مورد خودارضایی وجود دارند بسیار متفاوت است.

برخی از نظرات مربوط به خودارضایی از اعتقادات دینی سرچشمه می گیرد و دیدگاه های جدیدتر سعی کرده اند از نظر علمی به این پدیده نگاه کنند. 

اگر نظر بزرگترها و حتی جوانان و نوجوانان را در مورد خودارضایی بپرسید، احتمالا با این نظر روبرو می شوید که خودارضایی عملی بسیار مذموم است و جدا از اینکه از نظر شرعی امری منع شده است و گناه محسوب می شود، عوارض جسمی و روانی زیادی را به همراه دارد.

اعتیاد به خودارضایی

همه ما می دانیم که در دین اسلام تاکید زیادی به ازدواج شده است و بسیاری از ما با این جمله که ازدواج نیمی از دین را تکمیل می کند، آشنا هستیم، همچنین خودارضایی در دین اسلام به شدت منع شده است و  گناه کبیره محسوب می شود. حال فکر می کنید که علت منع شدید خودارضایی در دین اسلام چه می تواند باشد؟

ارضای نیاز جنسی، در کنار ارضای نیازهای روانی و عاطفی، از جمله دلایل مهم ازدواج است. همانطور که در تعریف خودارضایی اشاره کردیم، خودارضایی روشی برای ارضای نیاز جنسی است و دلیل منع خودارضایی در دین اسلام می تواند این مسئله باشد که اگر فردی نیازهای جنسی خود را از طریق خودارضایی برطرف کند، ممکن است این روش را روشی مناسب و جایگزین برای ارضای نیازهای جنسی اش بداند و همین امر سبب شود که فرد نسبت به ازدواج کردن بی تفاوت شود و همین امر می تواند زمینه ساز بسیاری از گناهان دیگر و البته کم شدن نسل بشریت شود. این فرضیه می تواند محتمل و البته تا حدی قابل پذیرش باشد. 

پیشنهاد مشاور:مشاوره زناشویی تهران و اختلال عملکرد جنسی زنان و مردان

اما به نظر می رسد که از قدیم الایام برای اینکه بتوانند فرد را از اقدام برای خودارضایی منصرف کنند، تلاش شده است که بتوانند با بیان عوارض و پیامدهای مختلف خودارضایی علاوه بر ایجاد احساس گناه، احساس ترس را نیز در فرد ایجاد کنند.

از جمله عوارضی که برای خودارضایی مطرح شده است موارد زیر هستند:

  • نابینایی
  • ناباروری
  • ریزش مو
  • بیماری های روانی (اضطراب، استرس و ...)
  • انزال زودرس
  • کوچک شدن آلت تناسلی
  • آسیب به اندام تناسلی
  • کاهش توجه و تمرکز 

اما مسئله اصلی اینجاست که بسیاری از افرادی که خودارضایی را تجربه می کنند، از عواملی مثل اضطراب و استرس و خستگی نیز شکایت می کنند و چون مطالبی نیز در مورد عوارض خودارضایی شنیده اند، این نشانه ها را، پیامد خودارضایی می ببینند و در ذهنشان خودشان را بابت این مسئله سرزنش می کنند.

دیدگاه دینی و فرهنگی

نکته ای که نیاز است به آن توجه کنیم مسائل فرهنگی و دینی حاکم بر جامعه است، تصور کنید که فردی در خودش احساس نیاز جنسی شدیدی را تجربه می کند و مدتی با خود کلنجار می رود که این احساس نیاز را در خود سرکوب کند، اما بعد از مدتی احساس درماندگی می کند و احساس می کند توان مقابله با نیاز جنسی خود را ندارد.

 متاسفانه هرچقدر که فرد بیشتر تلاش می کند احساس نیاز جنسی خودش را سرکوب کند، بیشتر احساس ناتوانی می کند، حال بر سر دو راهی سختی قرار می گیرد، اینکه همچنان تنش و اضطراب ناشی از برانگیختگی جنسی را تحمل کند یا اینکه به خودارضایی رو بیاورد. بعد از مدتی که فرد با خود کلنجار می رود، تصمیم می گیرد به خودارضایی بپردازد و نیاز جنسی خودش را برطرف کند، اما به دلیل تصور منفی که در مورد خودارضایی وجود دارد، فرد بعد از خودارضایی به شدت احساس گناه و بی ارزشی می کند و احساس می کند که انسان ارزشمند و درستکاری نیست، به شدت سعی در پنهان کردن این کار دارد و از این مسئله می ترسد که اگر کسی، مخصوصا پدر مادر متوجه شوند که او خودارضایی می کند، از او روی برگردانند و سرزنشش کنند. 

پیشنهاد مشاور: زودانزالی چیست ؟ از تشخیص تا درمان

طبیعی است که در چنین شرایطی، فرد احساس شرم، گناه و  بی ارزشی کند و اضطرابزیادی را تحمل کند و در پی تجربه این احساسات، ابتلا به اختلال افسردگیو در نتیجه اختلال افسردگی، کاهش توجه و تمرکز و خستگی های مداوم وجود خواهد داشت. بنابراین می توانیم بگوییم که دیدگاه های فرهنگی و دینی موجود باعث می شوند که فرد، با انجام خودارضایی های مکرر، از نظر روانی تحت فشار و آسیب قرار بگیرد.

از طرفی، در بسیاری از مواقع افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی و افسردگی برای اینکه مدتی را از احساسات منفی خود فرار کنند، به خودارضایی رو می آورند که در اینصورت احتمال اعتیاد به خودارضایی در فرد بالاست. بنابراین در چنین شرایطی نمی توانیم ابتلا به اختلال روانی را پیامد خودارضایی بدانیم بلکه می توانیم بگوییم که اعتیاد به خودارضایی، پیامد اختلالات روانی می باشد.

اما اگر بخواهیم که دیدگاه واقع بینانه ای داشته باشیم، نمی توانیم به طور مطلق بگوییم که خودارضایی هیچگونه آسیبی به فرد وارد نمی کند و افراد بی وقفه می توانند خودارضایی کنند بدون آنکه محدودیتی داشته باشند. بنابراین این سوال پیش می آید که چه زمانی، خودارضایی باعث آسیب به فرد می شود؟

دقت کنید که همانقدر که خود ارضایی می تواند رفتاری طبیعی و بی خطر باشد، به همان اندازه نیز می تواند آسیب زا باشد. به این دلیل که خودارضایی یک رفتار جنسی کاملا در دسترس است و فرد هر زمان که اراده کند می تواند، به خودارضایی بپردازد و همین امر می تواند سبب شود که خودارضایی به صورت رفتاری اعتیادی در فرد بروز پیدا کند. از آنجایی که زیاده روی و اعتیاد در هر زمینه ای می تواند به فرد آسیب وارد کند، اعتیاد به خودارضایی نیز می تواند آسیب زیادی به فرد وارد کند.

اعتیاد به خودارضایی سبب می شود که ذهنیت فرد مدام درگیر این مسئله باشد و دیگر نه به قصد رفع نیاز جنسی، بلکه از سر عادت و در اکثر اوقات تمایل به خودارضایی داشته باشد و همین امر سبب شود که فرد برای اینکه بتواند به خودارضایی بپردازد، مدام از دیگران فاصله بگیرد و از حضور در جمع خودداری کند. 

اعتیاد به خودارضایی

از طرفی فرد در حین انجام عمل جنسی، میزان زیادی از انرژی اش را مصرف می کند و اگر به خودارضایی اعتیاد پیدا کند و در طول روز چندین بار به این کار بپردازد، مدام احساس خستگی می کند و همین احساس خستگی می تواند منجر به این شود که فرد توان و حوصله انجام هیچ کاری را نداشته باشد و نتواند به فعالیت های روزمره خود بپردازد و همین امر باعث اختلال در زندگی فرد می شود.

مسئله دیگر این است که فردی که اعتیاد به خودارضایی داشته باشد و در طول روز چندین بار عمل خودارضایی را انجام دهد، به مرور ممکن است احساس کند که لذتی از این کار نمی برد، در واقع به این دلیل که خودارضایی نه در هنگام برانگیختگی جنسی، بلکه فقط از سر عادت انجام می شود، فرد نمی تواند لذت کافی را در حین انجام این کار ببرد و به همین دلیل، ممکن است دست به هر کاری بزند تا بتواند به لذت کافی و اولیه دست پیدا کند و نتیجه آن می تواند روی آوردن به فیلم های ناسالم و الگو برداری از آن ها باشد و همین امر، یعنی روی آوردن به فیلم های پورن می تواند زمینه ساز بروز بسیاری از آسیب ها باشد، به این دلیل که تماشای فیلم های نامناسب می تواند سبب ایجاد فانتری های جنسی نامتعارف و انتظارات و تصاویر ذهنی غیر واقع بینانه، در ذهن فرد شود و در نتیجه منجر به این شود که فرد در روابط جنسی خود در آینده دچار مشکل شود.

پیشنهاد مشاور: چگونه رابطه زناشویی سالم را تجربه کنیم؟

همچنین اعتیاد به خودارضایی می تواند منجر به این شود که فرد نتواند در صورت قرار گرفتن در کنار شریک جنسی خود، ارضا شود و به ارگاسم برسد، به این دلیل که ذهن فرد نسبت به یک نوع روش ارضای جنسی شرطی شده است و فقط در آن شرایط است که می تواند به فرد در ارضای نیاز جنسی کمک کند، در غیر اینصورت این اتفاق نخواهد افتاد و فرد در هنگام برقراری رابطه با شریک جنسی اش ارگاسم را تجربه نخواهد کرد.

درمان اعتیاد به خودارضایی

حال باید ببینیم که برای درمان اعتیاد به خودارضایی چه کارهایی می توانیم انجام دهیم؟

  • اول اینکه خودسرزنشی و احساس گناه را از خودتان دور کنید و خودتان را دوست داشته باشید و بدانید که شما فرد ارزشمندی هستید و می توانید زندگی تان را تغییر دهید.
  • در مرحله بعد سعی کنید در مقابل وسوسه تماشای فیلم های نامناسب بایستید و هرگونه راه دسترسی به اینگونه تصاویر و فیلم ها را محدود کنید و نسبت به آسیب رسانی آنها آگاه باشید.
  • اگر احساس افسردگی یا اضطراب می کنید، حتما به یک متخصص سلامت روان مراجعه کنید و علاوه بر مطرح کردن اختلال روانی خود، در مورد اعتیاد به خودارضایی نیز با روانشناستان صحبت کنید. با برطرف شدن اختلال اضطرابی یا افسردگی و همینطور ایجاد خودپنداره مثبت، خودباوری، افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس، اعتیاد به خودارضایی نیز در شما از بین خواهد رفت و کنترل بیشتری روی تکانه های جنسی خود پیدا خواهید کرد.
  • سعی کنید برای خودتان اهداف و برنامه های مشخص تعیین کنید (طبیعی است که اگر فردی مضطرب و افسرده باشد، مشخص کردن و دنبال کردن اهداف، امری تقریبا غیر ممکن است، بنابراین این مرحله منوط به این هست که افسردگی خود را درمان کرده باشید).
  • به صورت روزانه ورزش کنید.
  • تا حد ممکن، خوراکی هایی را که طبع گرم دارند، کمتر مصرف کنید.
  • سعی کنید به صورت سلسله مراتبی اعتیاد به خودارضایی را در خودتان از بین ببرید. یعنی به یکباره تصمیم به قطع این کار نکنید، بلکه سعی کنید تعداد دفعات انجام خود ارضایی را به مرور کم کنید. یه اینصورت که اگر دوبار در روز خودارضایی می کنید، سعی کنید در ابتدا آن را به یکبار در روز برسانید و بعد از مدتی که با یکبار در روز سازگار شدید، یک روز در میان، خود ارضایی کنید و بعد، دو روز در میان و همینطور پیش بروید تا بتوانید تعداد دفعات آن را به حداقل ممکن برسانید.

اگر فکر می کنید شدت میل جنسی شما به حدی است که زندگی تان را مختل کرده و به هیچ عنوان قادر به کنترل آن نیستید حتما با یک متخصص مشورت کنید، برای این منظور می توانید با مشاوران متخصص و مجرب مرکز مشاوره ستاره  ایرانیان در تماس باشید و خدمات روانشناختی دریافت کنید. برای مشاوره آنلاین در قسمت نظرات مشکل یا سوال خود را مطرح کنید.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سکستراپی و رزرو وقت با مرکز مشاور خانواده ستاره با شماره 02122354282 و 02122247100 و به صورت موبایلی از طریق شماره های 09035673050و 09108347597 امکان پذیر است.